Een eetstoornis betekent dat je obsessief met eten en de impact van eten op je lichaam omgaat. Heel vaak gaat een eetprobleem gepaard met een verstoord lichaamsbeeld (body dysmorphia). Het gaat echter over meer dan eten: een eetstoornis stamt vaak uit diepergaande problemen.
Het is belangrijk om te vermelden dat een eetstoornis niet zomaar een schreeuw om aandacht is, maar een echt probleem met potentieel ernstige gevolgen. Wanneer iemand hier open over spreekt, neem dit ook serieus en probeer de stoornis niet te minimaliseren. Alle hulp en begrip is belangrijk om de behandeling van het eetprobleem succesvol
Hoe herken ik een eetstoornis?
Er zijn heel wat verschillende soorten eetstoornissen. De symptomen zijn dan ook afhankelijk van de stoornis. Onderstaande verschijnselen kunnen wijzen op een eetprobleem:
- Verstoord erelatie met eten: je bent in extreme mate bezig met wat je (niet) eet
- Angst ontwikkelen voor gewichtstoename
- Schrik hebben voor bepaalde voedingsgroepen
- Minder of zelfs niet eten
- Braken na eten / eetbuien
- Sporten / bewegen om te compenseren wat je eet
- Eetbuien die je niet kan controleren
- Actief proberen afvallen door alleen maar ‘gezonde’ dingen te eten, extreem te sporten, niet of weinig te eten, over te geven na een maaltijd of laxeermiddelen te gebruiken
- Eten heeft een negatieve impact op je sociaal leven (afspreken vermijden, alleen eten …)
- Vertekend lichaamsbeeld: ook al heb je een normaal en gezond gewicht, probeer je af te vallen (vaak met een extreem laag lichaamsgewicht als doel)
Hoe ontstaat een eetstoornis?
Het is nog niet duidelijk hoe een eetstoornis ontstaat. Mensen met ADHD, atuisme of een dwangstoornis maken sowieso meer kans om een eetprobleem te ontwikkelen. Er zijn heel wat redenen waarom iemand een verstoorde relatie met eten kan krijgen:
- Erfelijkheid: wanneer eetproblemen in je familie voorkomen, maak je meer kans om er ook zelf één te ontwikkelen.
- Omgeving: hier kunnen heel wat factoren een rol spelen. Opgroeien in een gezin waar uiterlijk (en vooral slank zijn) belangrijk is, de invloed van sociale normen en media, sport waarbij gewicht van tel is, traumatische ervaring meemaken …
- Psychische oorzaken: negatief zelfbeeld, depressie, controle willen over een bepaald aspect in je leven, angst om nieuw eten te proberen.
Welke gevolgen heeft een eetstoornis?
Een eetprobleem gaat gepaard met fysieke en mentale gevolgen. Bij ernstige gevallen kan een eetstoornis zelfs leiden tot levensbedreigende complicaties.
Enkele mogelijke fysieke gevolgen:
- Vaker koud hebben
- Bleke huid
- Duizeligheid en flauwvallen
- Haaruitval en gescheurde nagels
- Obstipatie
- Broze botten
- Niet langer ongesteld worden
- Hart-, maag- en nierproblemen
- Gebrek aan voedingsstoffen
- Verlies aan spiermassa
- Tandbederf
Een eetstoornis komt ook met psychische gevolgen, waaronder:
- Depressie
- Angstige gevoelens
- Verzwakt geheugen
- Zware stemmingswisselingen
- In ernstige gevallen zelfmoordgedachten
Ook op sociaal vlak heeft een eetprobleem een impact. Mensen die met deze aandoening kampen, zijn sneller geneigd om zich af te zonderen. Dit omdat ze willen wegsteken dat ze problemen ervaren met eten, omdat ze niet willen dat het gekend zich en/of omdat ze zich ervoor schamen.
Hoe wordt een eetstoornis vastgesteld?
Wanneer je denkt dat je een probleem hebt met eten, ben je best een afspraak te maken met je huisarts. De arts zal je vragen stellen over hoe je naar je lichaam kijkt en met eten omgaat. Van zodra er een zicht is op de ernst van de stoornis, kan er een behandeling worden bepaald. Bij ernstige gevallen is het mogelijk dat een opname noodzakelijk is. Meestal zal er een ambulante behandeling worden afgesproken, met een specialist in het begeleiden van eetstoornissen.
Hoe wordt een eetstoornis behandeld?
In eerste instantie ga je in gesprek met je psycholoog en / of voedingsdeskundige waarin je uitleg krijgt over hoe je een gezond voedingspatroon hanteert en gezond sport. Verder krijg je ook uitleg over wat het is om een eetprobleem te hebben en hoe dit een erg negatieve impact op je leven kan hebben.
Als patiënt ga je dan verder in therapie waarbij de therapeut de onderliggende oorzaak van de eetstoornis probeert te destilleren. Meestal zal het gaan om interpersoonlijke therapie (relaties met anderen in je leven) of cognitieve gedragstherapie (relatie met jezelf). Het doel is om samen op zoek te gaan naar wat een invloed kan hebben op je eetstoornis, om vervolgens van bepaalde gedachten en verstorende relaties af te geraken (of er beter mee om te leren gaan). De invloed van zowel externe als interne factoren wordt aangepakt.
Geraak je ooit volledig verlost van een eetstoornis?
Ja en neen. Er hangt veel af van hoe snel je het probleem aanpakt. Sowieso gaat het in veel gevallen over diepgewortelde gedachtepatronen die niet zo simpel te wijzigen zijn. Het vraagt vaak langdurige therapie. Je leert omgaan met je gedachten en er niet langer aan toe te geven. Dat wil zeggen dat je leert leven met een stoornis en er geen gehoor aan geeft. Het is dan ook belangrijk de omgeving hier nauw bij te betrekken, zodat zij kunnen helpen met de begeleiding.
Heb je het gevoel zelf met een eetstoornis te kampen, of denk je dat iemand in je omgeving ermee worstelt? Wacht niet af en neem direct contact op met een arts om zo snel mogelijk te starten met een behandeling. Ook bij je apotheker kan je terecht voor raad.